Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) και η σπαστική κολίτιδα αναφέρονται στην ίδια πάθηση. Ο όρος ‘σπαστική κολίτιδα’ είναι παλιός και περιέγραφε ενοχλητικά συμπτώματα της περιοχής του πεπτικού (πόνος, φούσκωμα, αέρια, μετεωρισμός) που δεν μπορούσαν να αποδοθούν σε παθολογικά αίτια. Επίσης, ο όρος σπαστική κολίτιδα δεν πρέπει να συγχέεται με τον όρο ‘ελκώδης κολίτιδα’ που είναι μια εντελώς ξεχωριστή και επικίνδυνη παθολογική οντότητα…
Η περίπλοκη και ενοχλητική κατάσταση του πεπτικού με τα ενοχλητικά συμπτώματα όπως διάρροια ή δυσκοιλιότητα (μεμονωμένα ή εναλλάξ), πόνο, φούσκωμα, αέρια ονομάζεται πλέον ‘σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου’. Τα συμπτώματα αυτά έχουν κατά καιρούς αποδοθεί σε διάφορους λόγους όπως άγχος/στρες, κληρονομικότητα και διατροφή.
Στην διατροφική αντιμετώπιση του ΣΕΕ βασίζεται σε διατροφικά προγράμματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε τρόφιμα FODMAPs (Fermentable, Oligo-, Di-, Mono-, saccharides And Polyols) τα οποία αποδεδειγμένα επηρεάζουν το υπερευαίσθητο περιβάλλον του στομάχου και του εντέρου. Οι ουσίες και τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγονται φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:
Φρουκτόζη:
Μέλι, μήλα, μάνγκο, αχλάδι, καρπούζι, αμυλοσιρόπιο (high fructose corn syrup – εμπεριέχεται σχεδόν σε όλες τις συσκευασμένες τροφές)
Φρουκτάνες:
Αγκινάρες, σπαράγγια, παντζάρι, ραδίκι, πικραλίδα-ρόκα, πράσο, ραντίτσιο, κρεμμύδι ξερό, κρεμμύδι πράσινο – την άσπρη ρίζα, σιτάρι, σίκαλη
Λακτόζη:
Γάλα, παγωτό, κρέμες, σκόνη γάλακτος, γιαούρτι, μαργαρίνες, μαλακά άσπρα τυριά – κότατζ, μυζήθρα, μαρσκαρπόνε, ρικότα
Γαλακτάνες: Όσπρια, σπόρους
Πολυόλες:
Μήλα, βερίκοκα, αβοκάντο, κεράσια, νεκταρίνια, αχλάδι, δαμάσκηνα, αποξηραμένα δαμάσκηνα, μανιτάρια, σορβιτόλη (Ε420-τσίχλες), μαννιτόλη (Ε421 – ζαχαρωτά), ξυλιτόλη (Ε967), μαλτιτόλη (Ε965), ισομαλτόλη (Ε953), τρόφιμα για διαβητικούς
Αρχικά, η δίαιτα έχει σαν σκοπό να μειώσει τα ενοχλητικά συμπτώματα του ΣΕΕ. Έτσι, αποκλείονται όλες οι παραπάνω τροφές για περίπου 4-6 εβδομάδες. Μετά, επαναφέρουμε τις τροφές αυτές στην διατροφή μας σταδιακά και με πολύ μεγάλη προσοχή ώστε να παρατηρήσουμε την αντίδραση του πεπτικού σε κάθε ομάδα τροφίμων ξεχωριστά.
Τέλος, επειδή η δίαιτα αυτή είναι πρακτικά δύσκολη και πολλές φορές δεν είναι και ισορροπημένη, τα προγράμματα αυτά πρέπει να συντάσσονται από Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγο και να μην ξεπερνούν σε διάρκεια τις 6 εβδομάδες.